Τσιμισκή 71 - Θεσσαλονίκη

Σύνδρομο Ιππουρίδας/ οξεία ιππουριδική συνδρομή

Σύνδρομο Ιππουρίδας/ οξεία ιππουριδική συνδρομή

Ιππουρίδα είναι η ουρά του ίππου. Ιππουρίδα στο ανθρώπινο σώμα ονομάζεται το σύνολο των οσφυϊκών και ιερών ριζών που εκφύονται μαζικά (και μοιάζουν με αλογοουρά) από το τελευταίο οσφυϊκό σπόνδυλο χαμηλά στη μέση και αποτελούν το τελευταίο τμήμα του νωτιαίου μυελού στη σπονδυλική στήλη. Στη συνέχεια διακλαδώνεται προς τα κάτω άκρα και το περινέο (όπου βρίσκονται τα γεννητικά όργανα και ο πρωκτός).

Το σύνδρομο ιππουρίδας οφείλεται σε βλάβη των νευρικών ριζών της ιππουρίδας και αποτελεί μία σοβαρή νευρολογική διαταραχή

Το σύνδρομο ιππουρίδας διακρίνεται σε οξύ και χρόνιο:

Η οξεία ιππουριδική συνδρομή μπορεί να προκληθεί από αιφνίδια συμπίεση της ιππουρίδας. Η συμπίεση μπορεί να προκύψει από:

  • Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου στην κατώτερη οσφυϊκή περιοχή, η οποία προβάλλει κεντρικά προς το σάκκο και πιέζει τις νευρικές ρίζες.
  • Συντριπτικό κάταγμα στην οσφυοϊερά περιοχή με παρεκτόπιση οστικών παρασχίδων στο νωτιαίο κανάλι και πίεση των νευρικών δομών.
  • Όγκο του νωτιαίου σωλήνα.

Τα συμπτώματα της απότομης πίεσης στις ρίζες τις ιππουρίδας είναι αδυναμία ελέγχου της ούρησης και της αφόδευσης, αναισθησία στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, απώλεια ικανότητας στύσης στους άνδρες.  Επίσης, μπορεί να προκαλέσει τμηματικές παρέσεις (παράλυση) και αισθητικές διαταραχές στα κάτω άκρα. Μπορεί να προχωρήσει στην παραπληγία ή και στη μόνιμη ακράτεια που μπορεί να είναι η αρχική απόλυτη ένδειξη για την οξεία χειρουργική αντιμετώπιση

Απαιτείται άμεση χειρουργική αποσυμπίεση για την αντιμετώπιση της ιππουριδικής συνδρομής, διότι η πίεση των νευρικών ριζών για πάνω από κάποιο χρονικό όριο μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη νευρολογική βλάβη. Βέλτιστη επιλογή είναι η επέμβαση να γίνεται μέσα στις πρώτες 24 ώρες από την εκδήλωση των συμπτωμάτων. Εάν οφείλεται σε οσφυϊκή δισκοκήλη διενεργείται οσφυϊκή δισκεκτομή. Για άλλες αιτίες πίεσης των νεύρων (κάταγμα, όγκος) διενεργείται σωματατεκτομή/ σπονδυλεκτομή και σπονδυλοδεσία.

Η χρόνια ιππουριδική συνδρομή οφείλεται συνήθως σε σπονδυλική στένωση. Η ανάπτυξη των συμπτωμάτων είναι αργή και εκδηλώνεται με αδυναμία συγκράτησης των ούρων, με μούδιασμα στην περιοχή του πρωκτού και των γεννητικών οργάνων και με ελάττωση της δύναμης και της τονικότητας του σφιγκτήρα του πρωκτού. Αρχικά μπορεί η συμπτωματολογία να είναι ήπια και η εξέλιξη  αργή με αποτέλεσμα η διάγνωση να ξεφεύγει για αρκετό χρονικό διάστημα. Εάν αποκλειστεί από Ουρολόγο ή Γυναικολόγο ότι η ακράτεια οφείλεται σε αντίστοιχα αίτια, ο ασθενής πρέπει να επισκεφθεί Ορθοπεδικό Χειρουργός σπονδυλικής στήλης για να ελεγχθεί εάν τα αίτια οφείλονται στην πίεση των νεύρων της ιππουρίδας.

Εάν κάτι τέτοιο επιβεβαιωθεί, μπορεί αρχικά να αντιμετωπιστεί με συντηρητικά μέσα αντίστοιχα της οσφυϊκής δισκοκήλης. Η χειρουργική επέμβαση διενεργείται σε ασθενείς που εμφανίζουν επιδείνωση των νευρολογικών συμπτωμάτων ή όταν αποτυγχάνει η κλινική βελτίωση μετά από μία κατάλληλη συντηρητική αγωγή.

Δρ. Παύλος Χριστοδούλου, Ορθοπαιδικός Χειρουργός

Στρατιωτικός Ιατρός – Επιμελητής της Ορθοπαιδικής Κλινικής του 424 Γ.Ν. Θεσσαλονίκης

Μετεκπαιδευμένος στη Χειρουργική Σπονδυλικής Στήλης (Spinal Unit QMC Hospital, Nottingham UK) και μεγάλη εμπειρία σε όλες τις ορθοπαιδικές παθήσεις