Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι βρίσκονται ανάμεσα στους σπονδύλους. Ο ρόλος τους είναι να προσδίδουν ελαστικότητα στη σπονδυλική στήλη, να απορροφούν τους κραδασμούς και να προστατεύουν τους σπονδύλους καθώς επίσης και να δημιουργούν χώρο μεταξύ των σπονδύλων για να είναι εφικτή η ανεμπόδιστη έξοδος των νεύρων από τον νωτιαίο μυελό σε όλο το σώμα.
Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος αποτελείται από δύο τμήματα: Περιφερειακά, από ένα σκληρό ινώδη δακτύλιο και στο κέντρο από έναν πηκτοειδή πυρήνα, δηλαδή, ένα πιο μαλακό υλικό που εμπεριέχει υγρό από υαλουρονικό οξύ, που μοιάζει με ζελέ αλλά είναι πολύ πιο σκληρό από αυτό.
Εκφύλιση του μεσοσπονδυλίου δίσκου είναι η δημιουργία ρωγμών στον ινώδη δακτύλιο και η απώλεια υγρού από τον πηκτοειδή πυρήνα του δίσκου, καθώς διαρρέει μέσα από τις ρωγμές προς τα έξω. Προκαλεί διόγκωση, ρήξη, ακόμη και το σπάσιμο ενός τμήματος του ινώδους δακτυλίου. Η εκφύλιση μπορεί να αφορά σε έναν ή και περισσότερους μεσοσπονδύλιους δίσκους.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο χώρος μεταξύ των σπονδύλων να μικραίνει και τότε προκαλείται στένωση του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Η σπονδυλική στήλη γίνεται λιγότερο σταθερή, ενώ μειώνεται και ο χώρος από τον οποίο διέρχονται τα νεύρα. Ο οργανισμός προκειμένου να αντιμετωπίσει αυτή την αλλαγή δημιουργεί οστό, τα γνωστά οστεόφυτα. Αυτά, εγκλωβίζουν τις ρίζες των νωτιαίων νεύρων ή τον νωτιαίο μυελό, επηρεάζοντας τη λειτουργία των νεύρων.
Η καταστροφή στη δομή του μεσοσπονδύλιου δίσκου έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια των μηχανικών ιδιοτήτων και την αλλαγή της μορφής του. Ο πυρήνας του δίσκου συχνά στρέφεται προς τα πίσω ή προς τα πλάγια με αποτέλεσμα τη δημιουργία δισκοκήλης στον μεσοσπονδύλιο δίσκο.
Η εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου αφορά κυρίως άτομα άνω των 50 ετών και αυξάνει ανάλογα με την ηλικία. Τα τελευταία χρόνια λόγω διαφόρων συνθηκών (περιβάλλον, γονίδιο, τροφές, τρόπος ζωής) η εκφύλιση του δίσκου και η δισκοκήλη εμφανίζονται και σε μικρότερες ηλικίες. Επίσης, ανεξαρτήτως ηλικίας προσβάλλει παχύσαρκους, άτομα που σηκώνουν μεγάλα βάρη και καταπονούν τη Σ. Στήλη, ενώ μπορεί να είναι και αποτέλεσμα τραυματισμού.
Συμπτώματα της εκφύλισης μεσοσπονδύλιων δίσκων
Τα συνήθη συμπτώματα είναι:
- Οσφυαλγία που εκδηλώνεται με έντονο πόνο στη μέση
- Αυχεναλγία που εκδηλώνεται με έντονο πόνο στον αυχένα και μούδιασμα στους ώμους και στα χέρια
- Ισχιαλγία που εκδηλώνεται με πόνο, μούδιασμα στους γλουτούς, αδυναμία έως και παράλυση στο πόδι
Ο πόνος διαρκεί λίγες ημέρες έως και 6 εβδομάδες με σταδιακή υποχώρηση. Εντείνεται με την υπερέκταση, το σκύψιμο, ακόμη και με το φτέρνισμα ή τον βήχα. Εάν δεν υποχωρήσει ή εάν αρχίσουν να εμφανίζονται παραλυτικά φαινόμενα, χρήζει άμεσης αντιμετώπισης με χειρουργείο, πριν καταστραφεί το νεύρο.
Θεραπεία της εκφύλισης μεσοσπονδύλιων δίσκων
Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση από τον Ορθοπεδικό, μαγνητική τομογραφία στην περιοχή του πόνου ή δισκογράφημα προκειμένου να διαπιστωθούν τα ακριβή αίτια του πόνου.
- Φάρμακα: Στον ασθενή χορηγούνται αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά φάρμακα από του στόματος, συνιστάται ξεκούραση και ύπνος σε σκληρό στρώμα. Δεν πρέπει όμως να γίνει κατάχρηση φαρμάκων. Επίσης, έχει αποδειχθεί ως ωφέλιμη η φυσιοθεραπεία.
- Διαμεσοσπονδύλια Θερμοθεραπεία: Εφαρμογή στον δίσκο της παλμικής ραδιοσυχνότητας, ώστε να απενεργοποιηθούν συγκεκριμένοι υποδοχείς πόνου που βρίσκονται μέσα στον μεσοσπονδύλιο δίσκο.
- Έγχυση τοπικού αναισθητικού και κορτιζόνης: Η εφαρμογή γίνεται στον επισκληρίδιο χώρο.
- Δισκοπλαστική: Με έγχυση discogel μέσα στον μεσοσπονδύλιο δίσκο.
- Ενδοσκοπική/Διαδερμική δισκεκτομή (Disc- FX): Όταν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν και υπάρχει κίνδυνος παράλυσης του νεύρου.
- Οσφυϊκή μικροδισκεκτομή: Αφαίρεση ενός τμήματος του δίσκου με το χειρουργικό μικροσκόπιο για την αποσυμπίεση του νεύρου