Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (Minimal invasive spinal surgery– MISS) έχουν επιφέρει την επανάσταση στη διαχείριση διάφορων χειρουργικών προβλημάτων έχουν εφαρμογή και στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης. Τέτοιες είναι η ενδοσκοπική και η διαδερμική τεχνική, με τις επι μέρους εξειδικεύσεις τους, ως προς το σημείο και τον τρόπο προσπέλασης.
Το κύριο χαρακτηριστικό των ελάχιστων επεμβατικών τεχνικών είναι ότι αποφεύγεται μία ανοιχτή χειρουργική επέμβαση στην σπονδυλική στήλη. Οι συμβατικές τεχνικές σπονδυλοδεσίας απαιτούν εκτεταμένη παρέμβαση στα μαλακά μόρια της περιοχής που χειρουργείται. Αυτός ο τραυματισμός, συνήθως, συνδέεται με περισσότερο μετεγχειρητικό πόνο και μεγαλύτερο χρόνο ανάρρωσης.
Η εφαρμογή των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών επιτεύχθηκε χάρη στην αλματώδη ανάπτυξη του ιατρικού τεχνολογικού εξοπλισμού και την πιστοποιημένη εξειδίκευση κάποιων χειρουργών στη χρήση του. Τέτοιος εξοπλισμός είναι το μικροσκόπιο/ενδοσκόπιο με κάμερα υψηλής ανάλυσης που καθιστά εφικτή την άριστη όραση στο χειρουργικό πεδίο, τα ειδικά μικροεργαλεία (άγκιστρα και αυλοί εργασίας) που επέτρεψαν τη διενέργεια επεμβάσεων με πολύ μικρό τραύμα αλλά και ασφάλεια. Καθοριστικό ρόλο παίζει και η χρήση της νευροπλοήγησης κατά τη διάρκεια της επέμβασης που διενεργείται μέσω προηγμένων ψηφιακών συστημάτων και καθιστά εφικτή την διόρθωση ενός προβλήματος στην σπονδυλική στήλη, τον προσανατολισμό του χειρουργού και την ακίνδυνη είσβαση εμφυτευμάτων (βιδών και κλωβών), με παράλληλη προστασία των γειτονικών νεύρων, μυών και αρθρώσεων.
Παρόλα αυτά, οι συμβατικές ανοιχτές επεμβάσεις, συνεχίσουν να παίζουν έναν απαραίτητο ρόλο στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης. Τα αποτελέσματα από τη χρήση ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών θέλουν προσοχή ως προς την εφαρμογή τους. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι μπορεί να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια αλλά συνεχίζεται η τεκμηρίωση ως προς το ρόλο αυτών των τεχνικών στη χειρουργική θεραπεία για τη σπονδυλική στήλη.
Η ανάπτυξη των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών, αποτελεί πολύτιμη πρόσθετη επιλογή στην χειρουργική της σπονδυλικής στήλης, αλλά όταν ένας χειρουργός γνωρίζει όλες τις τεχνικές, προτείνει την καταλληλότερη σε κάθε ασθενή, διότι δεν είναι όλα για όλους.
Πλεονεκτήματα των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών
Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές μπορούν να ελαττώσουν την ιστική βλάβη και τα επακόλουθά της. Οι ενδοσκοπικές επεμβάσεις με συνεχή έκπλυση έχουν πλεονεκτήματα που τις έχουν καταστήσει τον χρυσό κανόνα σε ορισμένους τομείς.
Διατρηματικές προσπελάσεις με οπισθιοπλάγια πρόσβαση πραγματοποιούνται στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης για περισσότερα από 20 χρόνια τώρα, κυρίως για ενδοδισκικές βλάβες και ενδο-και έξω-τρηματικές δισκοκήλες.
Επίσης έχουν αναπτυχθεί η πλάγια διατρηματική και η διαπεταλιακή προσπέλαση για πλήρως ενδοσκοπική πρόσβαση στη σπονδυλική στήλη. Αυτές οι προσεγγίσεις διευρύνουν το φάσμα των ενδείξεων και επιτρέπουν τη χρήση, σε επιλεγμένες ενδείξεις, μιας οπτικά ελεγχόμενης διαδικασίας, η οποία είναι το ίδιο αποτελεσματική με τη συμβατική χειρουργική επέμβαση, ενώ επωφελείται από όλα τα πλεονεκτήματα του πραγματικά ελάχιστα επεμβατικού χειρουργείου.
Για τον ασθενή τα οφέλη είναι:
- Πολύ μικρές τομές και περιορισμός τραυματισμού των ιστών
- Πολύ μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος
- Εντυπωσιακά μικρότερος χρόνος αποκατάστασης
- Δυνατότητα πραγματοποίησης των επεμβάσεων χωρίς γενική αναισθησία
Για ποιους ασθενείς ενδείκνυνται οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές
Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, έχουν ιδιαίτερη εφαρμογή σε κάποιες κατηγορίες ασθενών οι οποίοι δεν θα μπορούσαν εύκολα να υποβληθούν σε ένα ανοιχτό χειρουργείο. Τέτοιοι ασθενείς είναι:
- Ηλικιωμένοι ασθενείς με οστεοπορωτικά κατάγματα σπονδύλων. Υποβάλλονται με μεγάλη επιτυχία σε κυφοπλαστική/ σπονδυλοπλαστική.
- Νεαροί ασθενείς με κατάγματα οι οποίοι επιθυμούν να επιστρέψουν άμεσα στην εργασία και καθημερινότητά τους και υποβάλλονται σε διαδερμική σπονδυλοδεσία.
- Ασθενείς μεταστατική νόσο στους σπονδύλους οι οποίοι ενώ υποφέρουν, δεν θέλουν να καθυστερήσουν τη χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία τους. Η σταθεροποίηση των σπονδύλων γίνεται διαδερμικά (κυφοπλαστική ή διαδερμική σπονδυλοδεσία), αποφεύγονται οι επιπλοκές και μειώνεται σημαντικά ο χρόνος μετεγχειρητικής αποκατάστασης. Όμως, σε ασθενείς με εκτεταμένες μεταστάσεις και βλάβες στους σπονδύλους, μπορεί να απαιτείται ανοιχτή χειρουργική προσπέλαση.
- Οι υπέρβαροι/παχύσαρκοι ασθενείς, στους οποίους ελαχιστοποιούνται οι συνήθεις επιπλοκές από την καθυστέρηση επούλωσης του τραύματος μετά από ανοιχτό χειρουργείο.
- Ασθενείς με σκολίωση ή κύφωση, όπου με τη διαδερμική τοποθέτηση των υλικών στήριξης /σπονδυλοδεσίας, γλιτώνουν πόνο, μειώνουν εξαιρετικά την απώλεια αίματος, ελαχιστοποιούν το χειρουργικό τραύμα.
Περιλαμβάνει τεχνικές όπως:
- Πρόσθια οσφυϊκή διαμεσοσπονδύλιος σπονδυλοδεσία: Πραγματοποιείται λαπαροσκοπικά με προσπέλαση από το περιτόναιο, αρχικά, είχε υποστηρικτές. Μια πιθανή σοβαρή επιπλοκή που μπορεί να συμβεί μετά από βλάβη του υπογάστριου νευρικού πλέγματος είναι η παλίνδρομη εκσπερμάτιση. Επιπλέον, η διακλάδωση των μεγάλων αγγείων δυσχεραίνει την προσπέλαση του Ο4-Ο5 διαστήματος. Το ποσοστό των επιπλοκών κυμαίνεται από 10%-20%, αλλά τα αποτελέσματα της μινι-ανοικτής οπισθοπεριτοναικής πρόσθιας οσφυϊκής διαμεσοσπονδυλίου σπονδυλοδεσίας φαίνεται να είναι καλύτερα.
- Οπίσθια οσφυϊκή διαμεσοσπονδύλιο σπονδυλοδεσία: Είναι η επέμβαση κατά την οποία γίνεται μια τομή 25 χιλιοστών και η διατομή των μυών γίνεται με διαστολείς κάτω από ακτινοσκοπική καθοδήγηση. Ένας αυλός κατάλληλου μήκους τοποθετείται στην τομή και όλη η επέμβαση γίνεται διάμεσου αυτού του αυλού κάτω από άμεση παρακολούθηση και υπό μεγέθυνση.
- Ημιπεταλεκτομή: Με σωληνωτό διαστελέα ή πολύ μικρή τομή, είναι δυνατή η μερική εκτομή του πετάλου με χρήση ενδοσκοπίου ή χρήση μικροσκοπίου σε περιπτώσεις σπονδυλικής στένωσης.
- Διατρηματική οσφυϊκή διαμεσοσπονδύλιος σπονδυλοδεσία: Μπορεί επίσης να γίνει με τη χρήση και πάλι ενός ειδικού σωλήνα-αυλού για να προσεγγισθεί το πάσχον μεσοσπονδύλιο διάστημα. H εξαίρεση του δίσκου γίνεται από την οπίσθια επιφάνεια και επιπλέον τοποθετούνται διαυχενικές βίδες. Η τομή γίνεται 45-50 χιλιοστά πλάγια δίπλα από τη μέση γραμμή. Γίνεται, επίσης, μια τομή στην αντίθετη πλευρά για την διαδερμική τοποθέτηση διαυχενικών βιδών.
- Τοπικές εγχύσεις ουσιών (επισκληρίδιος, ενδοτρηματική έγχυση-block, αποκλεισμός οπισθίων αρθρώσεων-facet joints) υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση σε όλο το μήκος της σπονδυλικής στήλης και υπό τοπική αναισθησία
- Θερμική εξάχνωση του πυρήνα του μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοπλαστική) με τη βοήθεια laser ή ειδικής διαθερμίας
