Διαφόρων ειδών φυσικοθεραπευτικές τεχνικές, χειροπρακτικοί χειρισμοί, η κινητοποίηση με άσκηση, ο βελονισμός και το μασάζ, παραμένουν δημοφιλείς τρόποι για την αντιμετώπιση της οσφυαλγίας.
Ας τις δούμε αναλυτικά:
Χειροπρακτικοί χειρισμοί
Η χειροπρακτική θεραπεία έχει παρεμφερή αποτελέσματα με τις φυσικοθεραπευτικές τεχνικές έδειξαν ορισμένες μελέτες. Μολονότι είναι ασφαλής μέθοδος η αποτελεσματικότητά της είναι οριακή. Διάφορες μελέτες απέδειξαν ότι τα θεραπευτικά αποτελέσματα σε ασθενείς με οξέα ή λιγότερο οξέα επεισόδια χαμηλής οσφυαλγίας ήταν παρεμφερή, είτε είχαν υποβληθεί σε χειροπρακτική θεραπεία είτε σε φυσικοθεραπευτικές τεχνικές. Κάποια άλλη μελέτη έδειξε ότι η χρήση χειροπρακτικής είχε ελαφρώς καλύτερα αποτελέσματα απ’ ότι η απλή ανάγνωση και εφαρμογή κάποιων μέτρων από ενημερωτικό φυλλάδιο για την οσφυαλγία. Τέλος, δύο άλλες μελέτες σε ασθενείς με χρόνια εμμένουσα οσφυαλγία διαπίστωσαν ότι δεν υπάρχει σημαντική διαφορά είτε αντιμετωπίζονται με χειροπρακτικούς χειρισμούς, είτε με την καθιερωμένη ιατρική φροντίδα.
Φυσικοθεραπευτικές Τεχνικές
Στις φυσικοθεραπευτικές τεχνικές χρησιμοποιούνται απλές μέθοδοι αλλά και ο ηλεκτρικός ερεθισμός (TENS) και η εφαρμογή έλξεων. Η αποτελεσματικότητα αυτών των θεραπειών είναι διαφορετική στον κάθε ασθενή.
- Ηλεκτρικός ερεθισμός
Σε αυτήν τη μέθοδο γίνεται ηλεκτρικός ερεθισμός περιφερικών νεύρων με τη χρήση ηλεκτροδίων στο δέρμα (TENS) με σκοπό να περιοριστεί ο πόνος. Το 1994 είχε γίνει στα πλαίσια μιας μελέτης, σύγκριση δύο ομάδων ασθενών, όπου στη μία εφαρμόστηκε η παραπάνω τεχνική, ενώ στην άλλη όχι, και τα αποτελέσματα δεν έδειξαν σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων. Μια επόμενη σημαντική μελέτη δεν επιβεβαίωσε, ούτε και αυτή, την αποτελεσματικότητα αυτής της θεραπείας για χρήση σε περιπτώσεις οσφυαλγίας.
- Εφαρμογή έλξεων
Η χρήση έλξεων, που εφαρμόζεται συχνά σε εξωτερικούς ασθενείς (μη νοσηλευόμενους), βασίζεται στη θεωρία ότι η απομάκρυνση των αρθρικών επιφανειών, που έχουν υποστεί συμπίεση, μπορεί να μειώσει τον πόνο στη μέση και στο πόδι. Υπάρχουν αρκετά είδη έλξεων όπως: χειροκίνητες έλξεις, άσκηση έλξης από τον ίδιο τον ασθενή, έλξη με τη χρήση της βαρύτητας (με συσκευή ανάρτησης) ή μηχανοκίνητη έλξη. Συνήθως, αυτή η τεχνική συνδυάζεται, σε αυτούς τους ασθενείς, με άλλες εμπειρικές φυσικές πρακτικές.
Από τις ελάχιστες εργασίες που έχουν γίνει πάνω σε αυτό το θέμα δεν είναι δυνατόν να εξαχθεί ολοκληρωμένο συμπέρασμα για την αποτελεσματικότητα της τεχνικής.
Άσκηση
Η εφαρμογή ασκήσεων βελτιώνει την ευλυγισία της μέσης, δυναμώνει τον κορμό, μειώνει τον πόνο και περιορίζει όλες τις αρνητικές επεκτάσεις που σχετίζονται με τη χρόνια οσφυαλγία.
Ποικιλία ασκήσεων που κυμαίνονται από απλές και γενικές μέχρι πολύπλοκες και ειδικότερες χρησιμοποιούνται συχνά στη θεραπεία της χρόνιας εμμένουσας οσφυαλγίας. Για πολλές δεκαετίες, ασκήσεις στο έδαφος στρέφονται στην ευλυγισία του κορμού, σε κινήσεις έκτασης και στο τέντωμα των άκρων (πχ. πλάγια κάμψη της πυέλου, γόνατα στο στέρνο, περιστροφή-πρηνισμός των κάτω άκρων, γέφυρα). Ωστόσο, αυτές οι ασκήσεις είναι σε μεγάλο βαθμό ετερογενείς και ευμετάβλητες.
Στις μέρες μας, έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται και προγράμματα ασκήσεων πιο απαιτητικά και πολύπλοκα με στόχο την ενδυνάμωση του κορμού. Τέτοια είναι η γυμναστική Πιλάτες και διάφορες ασκήσεις Γιόγκα. Προς το παρόν, βέβαια, δεν υπάρχει βιβλιογραφία που να εκτιμά την αποτελεσματικότητά τους ή να υποστηρίζει την υπεροχή τους σε σχέση με τις κλασικές και απλούστερες ασκήσεις. Τα συμπεράσματα, πάντως, σχετικά με την εφαρμογή ασκήσεων, ως μέσο αντιμετώπισης της οσφυαλγίας, είναι ανάμεικτα.
- Υποξεία και επαναλαμβανόμενη οσφυαλγία
Η άσκηση έχει μεγαλύτερη αξία στην αντιμετώπιση της επίμονης και επαναλαμβανόμενης χαμηλής οσφυαλγίας. Πολλοί ασθενείς διαπίστωσαν ότι μετά από ένα σταδιακό, ανεξάρτητο από τον πόνο πρόγραμμα γυμναστικής, έλλειπαν από τη δουλεία τους για σημαντικά μικρότερο χρονικό διάστημα σε σχέση με άλλους που δεν εφάρμοσαν τέτοιου είδους γυμναστική.
- Χρόνια οσφυαλγία
Μετά από μια συστηματική μελέτη, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η άσκηση μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς με χρόνια οσφυαλγία να επιστρέφουν το συντομότερο δυνατό στην εργασία τους και στις καθημερινές τους δραστηριότητες μετά από ένα οξύ επεισόδιο. Η άσκηση είναι ένα ασφαλές μέτρο και δεν αυξάνει τον κίνδυνο για τραυματισμούς στο μέλλον. Στην πράξη αποδεικνύεται ότι η εφαρμογή ασκήσεων βελτιώνει την ευλυγισία της μέσης, δυναμώνει τον κορμό, μειώνει τον πόνο και περιορίζει όλες τις αρνητικές επεκτάσεις που σχετίζονται με τη χρόνια οσφυαλγία.
Βελονισμός και μασάζ
Σε σύντομο χρονικό διάστημα το μασάζ έχει καλύτερα αποτελέσματα στη λειτουργικότητα και τον περιορισμό του πόνου σε σύγκριση με το βελονισμό.
Ο βελονισμός βασίζεται στην υπόθεση ότι η διαταραχή στη ροή της ενέργειας στο σώμα είναι το αίτιο για την εμφάνιση του πόνου και αυτό μπορεί να διορθωθεί με την εισαγωγή λεπτών βελονών σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος.
Έρευνα συνέκρινε τα αποτελέσματα σε τρεις ομάδες ασθενών που έπασχαν από χρόνια οσφυαλγία. Η μία ομάδα υποβλήθηκε σε βελονισμό (10 συνεδρίες), η δεύτερη σε μασάζ (επίσης 10 συνεδρίες) και η τρίτη δεν υποβλήθηκε σε κάποια θεραπεία, αλλά οι ασθενείς προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν τον πόνο μόνοι τους με τα μέσα που διέθεταν. Μετά από δέκα εβδομάδες η ομάδα που υποβλήθηκε σε μασάζ είχε τη μεγαλύτερη βελτίωση όσον αφορά τη λειτουργικότητα και τον περιορισμό του πόνου. Μετά από ένα έτος, πάντως, τα αποτελέσματα ήταν παρεμφερή και για τις τρεις ομάδες με μικρή υπεροχή του μασάζ σε σχέση με το βελονισμό.
