Τσιμισκή 71 - Θεσσαλονίκη

Ο ρόλος των φαρμάκων και της ανάπαυσης στην οσφυαλγία

Έχετε συμπτώματα χαμηλής οσφυαλγίας και θέλετε να τα αντιμετωπίσετε συντηρητικά; Τι ισχύει για τα φάρμακα από του στόματος, την ανάπαυση και τη χρήση επιθεμάτων ψυχρού – κρύου;

Εάν βέβαια τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινώνονται, καλό είναι να απευθυνθείτε σε έναν Ορθοπεδικό με εξειδίκευση στη σπονδυλική στήλη για να εκτιμηθεί το πρόβλημα, το μέγεθός του και λάβετε εξατομικευμένη βοήθεια.

Αρχικά, βοηθήστε τον εαυτό σας, με:

Ανάπαυση

Στους έντονους πόνους της οσφυαλγίας προτιμάται η κινητοποίηση του ασθενούς στο μέτρο του υποφερτού, από την ακινητοπίηση του στο κρεβάτι. Σε ταχύτερη αποκατάσταση οδηγούνται οι ασθενείς με λιγότερο οξέα επεισόδια που διατηρούν τις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Μερικές φορές ο πόνος στην οσφυαλγία ή στην ισχιαλγία είναι τόσο δυνατός που οι ασθενείς περιγράφουν ότι αδυνατούν πλήρως να σηκωθούν από το κρεβάτι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η σύντομη παραμονή στο κρεβάτι δικαιολογείται. Ακόμη, όμως, και σε αυτές τις περιπτώσεις η κινητοποίηση θα πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατό. Γενικά, η ακινητοποίηση, έχει διαπιστωθεί ότι δεν έχει θεραπευτικό αποτέλεσμα, αντίθετα μπορεί να προκαλέσει επιπλέον κινητική δυσλειτουργία. Συγκρίθηκαν δύο ομάδες ασθενών με επεισόδιο οξείας οσφυαλγίας, όπου η πρώτη παρέμεινε στο κρεβάτι και η δεύτερη προσπάθησε να διατηρήσει την καθημερινή δραστηριότητα στο μέτρο του υποφερτού. Το συμπέρασμα ήταν ότι η ακινητοποίηση δεν πρόσφερε κάποιο  καλύτερο  κλινικό αποτέλεσμα και η προσπάθεια διατήρησης κάποιου βαθμού κινητοποίησης οδηγούσε σε λιγότερες κινητικές δυσλειτουργίες. Επομένως, η κινητοποίηση του ασθενούς είναι ασφαλές μέτρο και επηρεάζει θετικά το τελικό αποτέλεσμα.

Χρήσιμη συμβουλή είναι, για όσους πάσχουν από λιγότερο οξέα επεισόδια οσφυαλγίας, να αυξήσουν τις δραστηριότητες και την κινητοποίησή τους. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι μπορείς να διατηρείς τις καθημερινές σου δραστηριότητες, να περπατάς φυσιολογικά και να σηκώνεις αντικείμενα χρησιμοποιώντας την πλάτη προσέχοντας μόνο όταν είναι βαριά.

 Φάρμακα από το στόμα 

Τα φάρμακα που μπορείτε να λάβετε είναι:

  • Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη

Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα σε μορφή χαπιών (όπως είναι το Voltaren) είναι μια σταθερή, πρώτης γραμμής θεραπευτική επιλογή και συνταγογραφείται από τους ιατρούς στα 2/3 των ασθενών που προσέρχονται με πόνο στη μέση. Ο λόγος που χορηγούνται είναι εξαιτίας της αναλγητικής και αντιφλεγμονώδους δράσης τους. Η αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση της χρόνιας εμμένουσας οσφυαλγίας δεν είναι απόλυτα ξεκαθαρισμένη.
Η χρήση αυτών των φαρμάκων στη θεραπεία της ισχιαλγίας δεν έχει διερευνηθεί εκτενώς. Είναι γνωστό ότι οι φλεγμονώδεις παράγοντες αυξάνονται σε μια οξεία πρόπτωση του δίσκου, αλλά τα επίπεδά τους δε σχετίζονται με την ένταση της ισχιαλγίας και των ευρημάτων στην κλινική εξέταση. Κάποιοι ερευνητές αναφέρουν πλεονεκτήματα στην χρήση των μη στεροειδών για την ισχιαλγία, αλλά χρειάζεται περαιτέρω έρευνα σε αυτό το θέμα.

  • Στεροειδή αντιφλεγμονώδη

Ορισμένοι ιατροί χορηγούν για σύντομο χρονικό διάστημα στεροειδή αντιφλεγμονώδη (κορτιζόνη) από του στόματος για την αντιμετώπιση έντονου επεισοδίου οξείας οσφυαλγίας ή ισχιαλγίας.

  • Μυοχαλαρωτικά

Τα μυοχαλαρωτικά φάρμακα δεν έχουν απευθείας δράση στους περιφερικούς μυς. Παρόλο που ο μηχανισμός δράσης τους δεν είναι απόλυτα διευκρινισμένος, είναι γνωστό ότι δρουν δευτερογενώς στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Είναι ευρέως χρησιμοποιούμενα για την αντιμετώπιση του συνυπάρχοντος μυϊκού σπασμού στην οξεία οσφυαλγία και χορηγούνται στο 30-60% των ασθενών. Επειδή, η λήψη μυοχαλαρωτικών φαρμάκων δε σχετίζεται με ταχύτερη αποκατάσταση  η κλινική αποτελεσματικότητά τους είναι, στην καλύτερη περίπτωση, οριακή.
Τα μυοχαλαρωτικά δεν είναι πιο αποτελεσματικά από τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη είτε όταν χορηγούνται μόνα τους είτε σε συνδυασμό. Επιπλέον, μπορεί να προκαλέσουν καταστολή, ανοχή, συμπτώματα απόσυρσης και εθισμό. Επομένως, αυτά τα φάρμακα θα πρέπει να χορηγούνται με προσοχή και μόνο τις πρώτες εβδομάδες της οξείας χαμηλής οσφυαλγίας.

  • Αναλγητικά

Τα αναλγητικά αποτελούν μια λογική επιλογή για τη θεραπεία του πόνου στην οσφυαλγία. Η ακεταμινοφαίνη (δηλ. φάρμακα όπως Depon, Panadol, Ponstan), είναι από τα πιο γνωστά και ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα. Παρόλα αυτά, χορηγείται μόνο στο 4% των ασθενών με οξεία οσφυαλγία. Η χρήση ναρκωτικών αναλγητικών για ανακούφιση των συμπτωμάτων είναι συχνή και ταυτόχρονα αμφιλεγόμενη. Κάποιες έρευνες υποστηρίζουν ότι είναι αποτελεσματικά σε μια επιλεγμένη ομάδα ασθενών.

 

Ζεστό και κρύο

Πολλοί ασθενείς με οσφυαλγία αναζητούν τη λύση στο πρόβλημά τους χρησιμοποιώντας απλές μεθόδους. Μια τέτοια είναι η χρήση πάγου ή ψυχρών επιθεμάτων που είναι μια εύκολα διαθέσιμη λύση και περιορίζει τον πόνο, τη φλεγμονή και την κινητική δυσλειτουργία. Έκπληξη προκαλεί η απουσία επίσημης αναφοράς για την συγκεκριμένη πρακτική. Πάγος, αρκετές φορές τη μέρα και για αρκετές μέρες μειώνει τη φλεγμονή και τη δυσκαμψία σε διαστρέμματα στον αστράγαλο και αυξάνει την αντοχή στον πόνο. Σε ασθενείς, πάντως, που αισθάνονται καλύτερα μετά τη χρήση πάγου δίνεται η συμβουλή να το κάνουν.

Η χρήση θερμών επιθεμάτων είναι και αυτή μια συχνά χρησιμοποιούμενη πρακτική από τους ίδιους τους ασθενείς. Η αποτελεσματικότητά της δεν είναι πλήρως εξακριβωμένη και τα επίσημα στοιχεία δεν επαρκούν για να δοθεί μια ξεκάθαρη οδηγία. Κάποιες μελέτες σε ασθενείς που έπασχαν από οσφυαλγία και χρησιμοποιούσαν συστηματικά αυτήν την πρακτική ανέφεραν επιδείνωση των συμπτωμάτων μετά από τρεις μήνες. Η χρήση θερμότητας πρέπει να χρησιμοποιείται με σύνεση γιατί μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση και να δημιουργήσει κάποιου βαθμού καταστολή.

Δρ. Παύλος Χριστοδούλου, Ορθοπαιδικός Χειρουργός

Στρατιωτικός Ιατρός – Επιμελητής της Ορθοπαιδικής Κλινικής του 424 Γ.Ν. Θεσσαλονίκης

Μετεκπαιδευμένος στη Χειρουργική Σπονδυλικής Στήλης (Spinal Unit QMC Hospital, Nottingham UK) και μεγάλη εμπειρία σε όλες τις ορθοπαιδικές παθήσεις